รวมหัวข้อฌานสมาธิ

หัวข้อ ที่เกี่ยวข้องกับฌานสมาธิ

ฌาน สมาธิ รวมความรู้เกี่ยวกับฌานและสมาธิ ตลอดจนองค์ฌานต่างๆ พร้อมทั้งคุณและโทษ เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติ เพราะเป็นเรื่องที่จำต้องเกี่ยวเนื่องพัวพันกับการปฏิบัติธรรมอยู่เนืองๆ เนื่องจากเป็นมรรคปฏิบัติอย่างหนึ่ง

นิมิตและภวังค์ เรื่องเกี่ยวกับนิมิตที่ปรากฏแสดงขึ้นแก่นักปฏิบัติ และเรื่องเกี่ยวกับภวังค์อันชวนฉงนจึงน่ารู้ ที่ย่อมเป็นทางต้องผ่านของนักปฏิบัติธรรมเป็นธรรมดา

ปุจฉา-วิสัชชา เรื่องสมาธิ เขียนในลักษณะถามตอบปัญหาธรรม ที่มักเกิดขึ้นจากการปฏิบัติพระกรรมฐานหรือฌาน,สมาธิ เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง เพื่อการดำเนินไปในพุทธธรรมได้อย่างถูกต้องแนวทาง

จิตส่งใน เป็นภัยต่อนักปฏิบัติ อาการเป็นไปโดยไม่รู้ตัว เป็นอาการของจิตที่ส่งเข้าไปคอยจดจ่อจ้องเสพความสงบ,ความสุข,ความสบาย,ความอิ่มเอิบต่างๆที่เกิดขึ้นภายในตน อันเป็นผลที่เกิดจากฌาน,สมาธิ ทำให้เกิดการทำอยู่เสมอทั้งโดยรู้ตัวและโดยไม่รู้ตัว จึงไปก่อให้เกิดการติดสุข,ติดปีติ,ติดความสงบ เป็นการติดเพลินชนิดให้โทษ และจัดเป็นวิปัสสนูปกิเลสจากการปฏิบัติอย่างรุนแรงโดยไม่รู้ตัวในภายหน้า อาการคือ จิตส่งในไปกระทำเองเสมอๆโดยไม่รู้ตัวด้วยเป็นสังขารวิบากที่เกิดจากการสั่งสม จนสามารถกระทำได้เองด้วยความเคยชิน เพราะความไม่รู้หรืออวิชชาเป็นเหตุนั่นเอง ผู้ที่ปฏิบัติสมาธิมานานควรอ่านดูเป็นความรู้

ติดสุข และอาการต่างๆที่มักเกิดขึ้นจากการปฏิบัติ เป็นอาการหรือผลที่เกิดจากการไปติดเพลินจนก่อโทษทุกข์ภัยไปในความสงบ ความสุข ความสบาย ความอิ่มเอิบอันเกิดขึ้นจากอำนาจของการปฏิบัติ คือเป็นผลอย่างหนึ่งจากฌานและสมาธิเช่นกัน ซึ่งตามปกติควรยังประโยชน์ให้แก่นักปฏิบัติ แต่เมื่อไปติดในความสุข,ติดในความสงบ,ติดในความสบายเข้าเสียแล้ว กลับให้โทษทั้งต่อธาตุขันธ์และจิตขันธ์ และเป็นวิปัสสนูปกิเลสอย่างหนึ่ง อาการคือติดจนเลิกไม่ได้ เพราะเป็นสังขารวิบากที่ได้สั่งสมจนกระทำเองได้ด้วยความเคยชินนั่นเอง มีความเนื่องสัมพันธ์กับอาการจิตส่งใน

นิวรณ์ ๕ กิเลสที่ขัดขวางไม่ให้ก้าวหน้าในธรรม,ในการปฏิบัติ, นิวรณ์ ๕ เป็นธรรมที่เป็นปรปักษ์หรือเป็นธรรมคู่ปรับกับฌาน,สมาธิโดยตรง กล่าวคือจะไม่เกิดอยู่ร่วมกันโดยธรรมหรือธรรมชาติ

สมาธิสั้นในเด็ก แสดงการเกิดสมาธิสั้นในเด็ก อันเนื่องมาจากสมาธิที่เกิดขึ้นจากการเล่นเกมส์คอมพิวเตอร์อย่างแน่วแน่แลต่อเนื่อง

แนวทางการใช้สมาธิในการปฏิบัติ

สัมมาสมาธิ แสดงสมาธิที่มีทั้งสัมมาสมาธิ และมิจฉาสมาธิที่พาให้หลงทางหรือเกิดวิปัสสนูปกิเลส เพื่อการปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง

สมาธิขั้นใด? ที่จำเป็นในการปฏิบัติ สมาธิหรือฌานระดับใดกันแน่? ที่จำเป็นต้องใช้ในการเจริญวิปัสสนาให้ได้ผล จำเป็นต้องได้สมาธิขั้นสูงจนถึงสมาบัติ ๘ หรือไม่? จริงหรือไม่ที่สมาธิแค่ระดับขณิกสมาธิ หรือวิปัสสนาสมาธิ ก็ให้ผลในการปฏิบัติดียิ่งเหมือนกัน

บริกรรมภาวนา แสดงบริกรรมภาวนา ที่ไม่ใช่การปฏิบัติเบื้องต้นแต่อย่างเดียว และมีเจตนาเพื่อฝึกสติเป็นสำคัญ โดยหลวงปู่เทส เทสก์รังสี

หลักสมถะและวิปัสสนา จากครูบาอาจารย์

ส่องทางสมถวิปัสสนา วิธีปฏิบัติสมถะและวิปัสสนาในการปฏิบัติพระกรรมฐาน โดยหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี

อานาปานสติ วิธีปฏิบัติอานาปานสติเบื้องต้น ที่ใช้สติกำกับกับลมหายใจ โดยท่านพุทธทาส

หลักเกณฑ์การปฏิบัติสมาธิ-ปัญญา การใช้สมาธิและปัญญาหรือวิปัสสนาอย่างถูกต้อง เพื่อให้การปฏิบัติดำเนินไปอย่างถูกต้อง โดยหลวงตามหาบัว ญาณสมฺปนฺโน

บริกรรมภาวนา โดยหลวงปู่เทสก์ เทสรังสี กล่าวแสดงว่าการบริกรรมที่ดีไม่ใช่ของเบื้องต้นอย่างที่เข้าใจกัน